Turbo: Farklı evet. Ama dergiyi okuyan insanlarla bir telekomünikasyonumuzu sağlıyordu. Yani dergiyi okuyan insanlar, dergiyi benimsiyordu. Çünkü dergiyi okuyan insanlar da bizim gibi insanlardı. Çocuktu onlar da. Ama bilgisayar kullanan insan deyince bir Teleteknik falan, koskoca şirket, ne bileyim, Microsoft gibi bir yer olmaya çalışıyordu. Ama sen Commodore 64 satıyordun. Çocuklara satıyordun. Yani sen, ne bileyim, gidip de Koç Holding'e bilgisayar sistemi satmıyordun. Bence yalan bir tavır vardı ortada.
Ben: Peki niye iki tane farklı köşe yaptın? Virüs'le Kommodor Abi birbirine benziyordu sonuçta...
Turbo: Aslına bakarsan şöyle: İlk önce Virüs çıktı. Asıl iş Virüs'tü. Onlar ilk önce, Hıbır dergisinden Atilla Atalay vardı, ona sayfa yaptırmak istediler. O zamanlar o da çok meşhurdu. Yazıları falan çok komik, böyle bir merak ediyordu insanlar falan hani. Bilgisayarla ilgili komedi sayfası yapmasını istediler ve o çok para çektiği için zannedersem (yanlış biliyor da olabilirim ama) galiba pahalı geldiği için, "Bunu içimizde nasıl yapabiliriz?" dediler. "Sen bize birşeyler söylemiştin, sen ne yapacaksın?" dediler. Asıl benim yapmak istediğim şey şuydu: (Onu ben vinyetlerde, resimlerde falan yaptım yani) Derginin içinde bir Virüs karakteri olsun ve bu gerçekten bir virüs olsun istedim ben, dergiye sızmış bir virüs!
Ben: Biraz da dergiye zıt böyle...
Turbo: Zıt birşey ama derginin içinde var olan ama böyle karşıt görüşlere destek veren, yazarlarla dalga geçen, yazarların da onunla dalga geçeceği, böyle "dergiye bir virüs bulaşmış" havası olsun istedim. Sonra, Reha vardı. Reha'nın da katkısıyla Kommodor Abi doğdu. Kommodor Abi şeydir: Güzin Abla... Yani biz kadın değiliz, erkeğiz biz. Ama ne olacak? Mehmet Abi olmaz orda, Commodore Abi olsun, ama Türkiye burası, "Kommodor Abi" yazalım falan dedik öyle... Böyle bir tavır olarak çıktı. O da işte saçma dertleri dinleyen bir kişiydi. Ama ikisi kankaydı bunların yani. (Gülüyor) Virüs'le Kommodor Abi kankaydı. :)
Ben: Peki, okuyuculardan veya derginin içinden gelen tepki neydi bunlara? Nasıl karşılandı?
Turbo: Ben bütün o Amiga Dünyası döneminde hiçbir kimseden "Bu ne saçma sayfa? Bunun dergide ne işi var?!" diye birşey duymadım. Ve hayatımda en iyi geçirdiğim dönemlerden birisiydi o dönem, çünkü okurlar da gerçekten cozutmuştu! Yani sana şöyle söyleyeyim, işte 20-30 metre uzunluğunda mektuplar mı istersin, o zaman VHS video kapları vardı tozlanmasın diye, onlara yazılan mektuplar mı istersin... Yani o kadar yaratıcı şeylere mektup yazıyorlardı ki dikkat çekmek için... Bizim okurlarımız vardı, çukulata getiriyordu dergiye falan... Kek getiriyordu, kek yaptırmış annesine, geliyordu öyle konuşmaya muhabbete falan. Derginin okurları çok benimsemişti yani.
Ben: Birbiriniz buldunuz yani :)
Turbo: Evet yani. Commodore'la Amiga'yla uğraşan adam da deliydi biraz o döneme göre. Biz de deliydik zaten. Tam deliler birbirini bulmuş oldu orda yani.
Ben: Her ay çizgi-roman çiziyordun dergiye, zor olmuyor muydu?
Turbo: Zordu. İlk başta çok zevkliydi ama sonra acayip sıkılmaya başladım ve bazı konuları da bir yerlerden çaldım. İlk kez söylüyorum bunu da! (Gülüyor) Şimdi bilgisayar oyunu tanıtıyorsun, grafik sayfan var, grafik teknikleri anlatıyorsun, Kommodor Abi'yi yazıyorsun, vinyet yapıyorsun... Bir de üstüne resimli roman var! Şimdi bana deseler "yap" diye, herhalde yapmam öyle birşey asla. Zordu yani. Bazı dönemlerde sıkıldım, çünkü resimli roman yapan insanlarda "konu kabızlığı" denilen bir tabir vardır. Mesela ben şunu çok çok iyi biliyorum: Mesela pazartesi günü iş teslimi var, ve pazar akşamı gece saat 2'de ben masamda boş bir kağıda bakıyor haldeyim! Yani bırak çini işini, renklendirmeyi, daha sayfa boş! Birşey yok yani. Yok, fikir yok. Yarın sabah teslim. Ne yapacaksın? Birşeylerden kapıyorsun, ordan burdan...
Ben: Peki birşey soracağım, o yıllarda, 90'ların başlarında, 64'ler, Commodore, Amiga Dünyası falan varken, ortam nasıldı? Ortada bir rekabet var mıydı? Yani birbirinize nasıl bakıyordunuz?
Turbo: Rekabet vardı. Bizim dergiden kimse 64'ler'e gitmezdi, ya da 64'ler'den kimse bizim dergiye gelmezdi - Commodore için de geçerli bu... Yani yazar kadrosu zaten şeydi, her sayıda "Acaba kim oyunu bitirecek de full açıklayacak?" İşte, "Acaba oyunu en hızlı kim yazacak?" Yani böyle bir rekabet vardı tabii. Hep vardı o zaten.
Ben: Peki öbür dergileri okur muydunuz?
Turbo: Herkes bakardı birbirinin dergisine.
Ben: Peki görüşlerin neydi diğer dergiler hakkında? Yani daha böyle fanatikçe miydi, yoksa...
Turbo: Fanatikçeydi. Ya o zaman çocuktuk zaten, tamam mı. Şu anda yapsaydım çok daha farklı düşünürdüm ama o dönemde çok ateşliydik yani. Düşün işte abi, 92 diyorsun, ben 71'liyim yani... 20 yaşındasın. 19, 18 yaşlarındaki o hâlini düşünsene. Yani bir rekabet var böyle, yeri gelse kavga bile ederdik yani böyle, "Ne bakıyon lan?" falan diye. Yani ben sevmezdim, kalıbımı basarım ki onlar da bizi sevmezdi. Yani nefret etmek değil olay da, rekabet, rakip dergi yani. Mesela gülerdik birçok şeylerine. Çünkü 64'ler dergisi, bence çok bombok bir dergiydi böyle. İğrenç bir hâli vardı, doğruya doğru. Tasarımı, hatalar falan... MAC açıkçası biraz yola soktu 64'ler'i. Yani 64'ler ilk çıktığında, ilk sayısını ben gidip parayla satın aldığımı hatırlıyorum. Ama sonra, birkaç sayı satın aldıktan sonra artık satın almadım. 64'ler'e mektup bile yazmıştım yanlış hatırlamıyorsam. Mektubum çıktı benim zamanında.
Ben: Peki sence en iyisi hangisi o zamanki dergilerin?
Turbo: Megamiga!! Hah hah hah ha...
Ben: Polat Yarışçı'yla Amiga Dünyası'nda mı tanıştın?
Turbo: Evet ama şöyle birşey oldu: Polat, Amiga Dünyası'na yazı yazmaya başladığında ben Polat'la samimi değildim. Yani Polat'la merhaba-merhaba'ydım sadece. 92'de Dinozorus işi için ATV'ye girdiğim zaman (o telefon oyununun canlı yayında bilgisayar operatörlüğünü yapıyordum) Polat da oranın grafik servisine girmişti ve biz o dönem Polat'la çok samimi olduk. Yani tanıyorduk birbirimizi ama birden böyle ATV'de inanılmaz samimi olduk. Polat'la ordan tanışıklığımız var yani.
Ben: Peki, Amiga Dünyası'ndan ayrıldın galiba, niye oldu o?
Turbo: Şöyle birşey oldu: Artık Amiga Dünyası'nı bırakacağım dönemlere doğru benim lise problemlerim vardı, liseyi bitirmemiştim. Dışarıdan sınavlara giriyordum. Çanakkale Lisesi'nde sınavlara girmem gerekiyordu. Ve o ay bizden gelecek ayın yazılarını da istediler. Hatta şöyle bir tavırla yaklaştılar, (Daha doğrusu herkeseydi bu, bana değildi sadece. Yani yazılarda aksamalar başlamıştı. Yani yazılar zamanında gelmiyordu, dergide insanlar sıkışıyordu ve aksıyordu işler. Yürümeyen şeyler vardı.) kendilerince şöyle bir tavır koydular: "Gelecek sayının yazılarını getirmeden, çıkmış olan sayının paralarını vermiyoruz," dediler. Böyle bir tavır sergilendi. Bu tavır çok saçma, çünkü ben senelerdir başka dergilere de çizdiğim ettiğim için, ya da tanıdığım insanlar oldukları için böyle bir tavır yanlıştı. Ben de daha önceki eski sayıların yazılarının filename'lerini değiştirip, yeni yazı diyerekten götürüp maaşımı almıştım. Ondan sonra Mahmure Ablalar falan buna çok kızıp tavır koymuşlardı. Ben de tavır koydum, "O zaman yazmıyorum ben de kardeşim," dedim. Yazmadım da. Zaten zannedersem ben çıktıktan bir ya da iki ay sonra dergi kapandı.
Ben: 92 sonunda kapandı dergi. Zaten 92 sonunda bütün dergiler bir anda böyle ortalıktan kaybolmuş.
Turbo: Ekonomik kriz dönemine denk geldi zannedersem.
Ben: Niye öyle bir anda kapandı hepsi? Sadece ekonomik krizden mi, yoksa Teleteknik'ten, Commodore'dan falan gelen bir sorun var mıydı?
Turbo: Yok yok, hayır. Commodore'dan falan değil, şöyle bir sorun vardı: Şimdi, bir dergiyi götüren şey reklamdır. Eğer sen sadece bilgisayar şirketlerinden gelen reklamlarla ayakta kalmaya çalışırsan batarsın. Çünkü bir bilgisayar dükkanı sana ne kadar büyük reklam verebilir ki? Veremezler yani. Vereceği rakam şu günün parasıyla 500-600 milyondur. E, sen bir dergiyi basıp Türkiye'ye dağıtıyorsun. Ekonomik krizde de bu sektörden reklam verenler etkilendiği için büyük reklam verenler olmadı. Yani zamanın bir Nike'ı, Adidas'ı çok reklam veremedi dergiye. Daha doğrusu, bu tarz pahalı reklamlar bulamadılar ve o yüzden, ekonomik kriz döneminde reklam gelmediği için battılar. Batacaklardı, belliydi zaten. Yani o zamandan belliydi olay.
Ben: Nerden belliydi?
Turbo: Reklam yoktu. Sadece satışla döndüremezsin sen dergiyi. Bir derginin masrafını %70-80'ini reklamdan çıkarman gerekir ki, satıştaki para sana kâr olarak kalsın. Maliyetini reklamdan çıkartmak zorundasın. Bunu çıkartamadığın zaman da batarsın.
Ben: Yani dergilerin devam etmesi, 1993'ü, 94'ü görmesi mümkün değildi diyorsun...
Turbo: Bence mümkün değildi.
Ben: Peki, Megamiga var 1995'te... O arada ne yaptın 92'den 95'e kadar?
Turbo: Mimar Sinan'a girmiştim 93 yılında, iç mimarlık bölümüne. 94'ün yılbaşında okulu bıraktım. Sıkıldım çünkü okuldan. Show TV'ye girdim, Show TV'den teklif gelmişti. Televizyonda çalışmaya başladım. Sonra da (dergicilik içimizde yani, ne kadar dergilerin batacağını görsek de, dergicilik var içimizde) Polat'la öyle bir fikir... "Yapabilir miyiz?" diye düşündük. Fakat doğruyu söylemek gerekirse, Polat'ın ben dergi çıkarıp yürütebileceğini zannetmiyordum. Çünkü Polat yapı gereği sinirli bir adamdır. Gerçekten öyledir. Şimdi Zebani burda olsa küfreder sana böyle, "Bu ne biçim soru lan?! Amına korum!" falan diye bağırır yani sana tamam mı? Böyle bir adamdır o. Ben Polat'ın yapabileceğini zannetmedim ama, "Hadi tamam yapalım böyle birşey," dedim ve Polat gerçekten insanüstü (zaten hayvandır kendisi, yaz bunu da!!) bir çaba sergiledi ve dergiyi çıkardı. Derginin çıkmasında da çok komiklikler var. Dergi tamamen bizim kendi çabamızla çıkan ve o dönemde Sabah binasında kaçak hazırlanan bir dergi. Yani bizim film çıkışı alacak paramız yok. Yani dergiyi Proffessional Page mi ne vardı, Amiga'da hazırlıyorduk. Sedat Abi [Çöloğlu] biraz, sağolsun, scanner desteği veriyordu (Çünkü scanner bulmak da bir dert abi, nerden bulucan scanner'ı?). Vinyet yapıyorduk. Sedat Abi'ye götürüp, Sedat Abi scan ediyordu bize onları ki, dergiye koyabiliyorduk falan. Polat'ın bilmediği yerlerde yardım ediyordu. Hatta şöyle birşey de vardır: Polat'ın 1200'ü var (turbokartı yok, hafizası da yok). Derginin hazırlanacağı hafta benim turbokartla RAM'i Polat'a veriyordum ben. O hafta onda kalıyordu ve o, dergiyi hazırlıyordu. Hatta telefonda açıp da bana hıyarlık yapıyordu, "Ooo fıstık gibi çalışıyo makinam" falan diye. Neyse, Sabah'ta birkaç insanı kafalamıştık orda biz. Gece kalıyorduk. Yani gündüzden Sabah gazetesine giriyorduk, kalıyorduk orda sabaha kadar, gece film çıkışlarını hallediyorduk. Bu renkli kapaklar o şekilde yapıldı hep. Yani o dönemde film çıkışı pahalı birşey. Bizde bunu karşılayacak para yok! Ve bunları Sabah'ta hep kaçak olarak yaptırıyorduk. Çünkü bu teknolojiye de sahip değiliz yani... Velhasıl sonra bunu biz kendimiz matbaaya götürüyorduk. Benim kendi otomobilim vardı. Polat'la matbaaya gidip bastırıyorduk bunları, sonra matbaada bizim arabaya geri yükleyip kendimiz bizzat dağıtıyorduk.
Ben: Yaysat falan yok yani...
Turbo: Hayır canım, ne Yaysat'ı? Kendimiz dağıtıyorduk. Tek tek, bayi bayi gezip...
Ben: Dergiyi kapanana kadar böyle mi dağıttınız?
Turbo: Dergi hep böyle dağıtıldı ki. Yaysat maysat yok ki bunda... Zaten birşey söylicem, bu dergi kaçak bir dergi. (Gülerek) Sen bunda barkod görebiliyor musun? Yok ki... Şeye baktığın zaman da görmen lazım yani. (Künyeyi göstererek)
Ben: "Basıldığı yer: Matbaa" yazıyor. (Gülme krizine girerek) Hah hah hah ha!!
Turbo: Evet yani, şuna baksana: "İmtiyaz sahibi: Israrla benim" diyor. (Turbo da gülmeye başlıyor) Böyle birşey çıkarabilir misin sen? "Yazı işlerinden sorumlu devlet bakanı: Zebani", "Teknik yayın yönetmeni: Ölmek üzere!", "İstihbarattan ve casusluktan sorumlu şahıs: Hapiste!" Böyle birşey olabilir mi dergide abi? Yazışma adresi de, başkasının ismine gidip Bakırköy muhtarlığından ikametgah çıkarmıştık, sahte kimlikle! (Herkes kopuyor!) Bu da başka bir şey yani!
Ben: Kim buldu Megamiga ismini?
Turbo: Ben buldum. Aslına bakarsan Megamiga böyle bu şekilde yapıldı ama şöyle birşey vardı: o dönemdeki en büyük birim "mega"ydı. Biliyorsun "giga" yoktu o zaman. Aslında kelime oyunu vardı orda, "MEGAmiga" olacaktı. Daha sonra "Meg" hani magazin Amiga gibi "MegAmiga"ya döndü olay.
Ben: Peki dergi ne kadar satıyordu?
Turbo: Valla yanlış hatırlamıyorsam biz 800 ya da 1000 tane basıyorduk, sadece İstanbul'a dağıtılıyordu.
Ben: İstanbul haricinde yok muydu dergi?
Turbo: Yoktu. İstanbul dışında yoktu dergi ve İstanbul'da da bazı yerlerde vardı. Ha, biz reklam alabilmek için Bil-Tek'e gidip dergiyi 5000 basıp 5000 sattığımızı söylüyorduk ama öyle birşey yoktu yani! (Gülüyor) 1000 tane anca basabiliyorduk, paramız ona yetiyordu. Yani sana şöyle söyleyeyim, (derginin 6. sayısını tutarak) bu dergi - 7 sayı mı çıktı, 6 sayı mı çıktı...
Ben: 6 diyor ama bu 7. sayı, çünkü ilk sayı 0. sayı :)
Turbo: Ya öyle saçma birşey işte! (Gülerek) Kaç tane çıktıysa bu dergi, bundan Polat'ın da, benim de cebimize bir kuruş para girmedi! Çünkü kazandığımız parayı dergiye yatırıyorduk. Çünkü eğer dergiyi satamazsak sonraki sayı çıkmıyordu. Zaten son sayısı da öyle oldu.
Ben: Matbaada bırakmışsınız galiba...
Turbo: Evet. Matbaada bıraktık.
Ben: Yani bu sayı, çıkan son sayısı derginin. Bundan sonraki sayı...
Turbo: ...hazırlandı! (Dergiyi karıştırarak) Burda bir hikâye vardır. Bir sayısında Polat bizi dövüyordu bir resimli romanda (bunda mıydı, daha öncekinde miydi onu tam hatırlamıyorum), bu çıkan sayıda da iki şişman (ben ve Omay) ikimiz Polat'ı dövüyorduk! Son sayıyı biz, hazırladık, matbaaya götürdük basılsın diye, ekonomik kriz oldu, matbaa bize fiyatların ikiye katlandığını söyledi... Ulan zaten biz dergiden, hani 500 bin lira kazanıyorsak derginin basılması 500 bin lira zaten! Adam bize telefon açıp "1 milyon oldu dergi, 1 milyon getirin," dedi. "Peki," dedik, kapattık ve bir daha gitmedik! Yani dergi basıldı mı, basılmadı mı, ne oldu bilmiyoruz yani... Büyük olasılıkla, eğer basıldıysa, adam bizi görse şu anda döver yani. Gitmedik çünkü matbaaya, telefonlara da çıkmadık!
Ben: Filmleri de orda bıraktınız tabii...
Turbo: Tabii, herşey orda kaldı, herşey orda kaldı... Ve şöyle söyleyeyim sana, o sayı çıkmadı diye söylemiyorum, o sayı gerçekten Megamiga'nın en iyi sayısıydı! İnanılmaz iyiydi yani. Ya Polat'la da röportaj yaparsan birgün, Polat da söyleyecektir sana, o sayı gerçekten yıkılıyordu yani.
Ben: Megamiga'nın kayıp bir sayısı var o zaman!
Turbo: Evet, kayıp bir sayısı var. Bizde bile yok! Matbaada belki vardır! :)
Ben: Bir de MAC olayı var Megamiga'da, herkesin merak ettiği. O, derginin ilk sayısında yazmış, daha sonra çıkmış, ayrılmış... Murat Adanç olayını bir anlatır mısın bize?
Turbo: Ben bir kere tanıştım onunla hayatımda. O, daha çok Polat'ın arkadaşıydı. Yurtdışına gitmişti galiba, ama ben dediğim gibi tanımıyorum. Ya da yurtdışından bize yazıyı göndermiş miydi? Öyle birşeyler vardı... Orda Polat'ın bilgisi var... Ben bilmiyorum onu yani.
Ben: Peki, Megamiga'nın "fanzin" bir görünümü var. Bunu bilerek mi böyle yaptınız yoksa, "Biz böyleyiz, içimizden geldiği gibi dergi çıkarmak istedik" diye mi?
Turbo: Şöyle birşey: Bir kere bu dergi biziz. Daha önce Commodore, Amiga Dünyası diye dergiler çıktıysa, onların hepsinin patronları vardı. Ama bu dergide patron yoktu, patron bizdik yani. Ve çalışan da bizdik. Yani bu dergide serbesttik. (Dergiyi karıştırarak) Bir sayfa vardı burda "Uyuz Olurum" diye, mesela burda bir seferinde "Galatasaraylılara gıcık oluyorum, nefret ediyorum" gibi birşey yazmıştım ben ki, öyle birşey de yoktu aslında. Herhalde o zaman bir maç mı vardı, birşey olmuştu. Böyle tehdit mektupları gelmişti, "Biz seni öldürürüz!", "Ne demek lan?!" falan diye... Ya böyle saçma sapan şeyler yazıyorduk yani.
Ben: Filmleri de orda bıraktınız tabii...
Turbo: Tabii, herşey orda kaldı, herşey orda kaldı... Ve şöyle söyleyeyim sana, o sayı çıkmadı diye söylemiyorum, o sayı gerçekten Megamiga'nın en iyi sayısıydı! İnanılmaz iyiydi yani. Ya Polat'la da röportaj yaparsan birgün, Polat da söyleyecektir sana, o sayı gerçekten yıkılıyordu yani.
Ben: Megamiga'nın kayıp bir sayısı var o zaman!
Turbo: Evet, kayıp bir sayısı var. Bizde bile yok! Matbaada belki vardır! :)
Ben: Bir de MAC olayı var Megamiga'da, herkesin merak ettiği. O, derginin ilk sayısında yazmış, daha sonra çıkmış, ayrılmış... Murat Adanç olayını bir anlatır mısın bize?
Turbo: Ben bir kere tanıştım onunla hayatımda. O, daha çok Polat'ın arkadaşıydı. Yurtdışına gitmişti galiba, ama ben dediğim gibi tanımıyorum. Ya da yurtdışından bize yazıyı göndermiş miydi? Öyle birşeyler vardı... Orda Polat'ın bilgisi var... Ben bilmiyorum onu yani.
Ben: Peki, Megamiga'nın "fanzin" bir görünümü var. Bunu bilerek mi böyle yaptınız yoksa, "Biz böyleyiz, içimizden geldiği gibi dergi çıkarmak istedik" diye mi?
Turbo: Şöyle birşey: Bir kere bu dergi biziz. Daha önce Commodore, Amiga Dünyası diye dergiler çıktıysa, onların hepsinin patronları vardı. Ama bu dergide patron yoktu, patron bizdik yani. Ve çalışan da bizdik. Yani bu dergide serbesttik. (Dergiyi karıştırarak) Bir sayfa vardı burda "Uyuz Olurum" diye, mesela burda bir seferinde "Galatasaraylılara gıcık oluyorum, nefret ediyorum" gibi birşey yazmıştım ben ki, öyle birşey de yoktu aslında. Herhalde o zaman bir maç mı vardı, birşey olmuştu. Böyle tehdit mektupları gelmişti, "Biz seni öldürürüz!", "Ne demek lan?!" falan diye... Ya böyle saçma sapan şeyler yazıyorduk yani.
Ben: Megamiga okurları mıydı onlar da?
Turbo: (Gülerek) Yok bilmiyorum onu. Tehdit mektubu gelmişti ama. Birkaç tane hem de... Onun için, bizim tavrımızdı bu... Burda herşeyle dalga geçiyorduk, doğruya doğru. Şu derginin sayfa numaralarının yanında yazan yazılar bile şeydi yani... "Vigo koçum fena yaparım bak dikkatli ol" yazıyor burda. Böyle bir dergi düşünebiliyor musun sen? (Gülüyor) Parayla alıp Vigo hakkında mesaj okuyorsun. Böyle absürd birşeydi yani. Şey vardı mesela, ben koşturuyordum falan ama yazı toparlama işine daha çok Polat koşturuyordu. Bazı insanları ben görmedim bile hiç hayatımda. Megamiga'da mesela resimli roman yapan başka bir çocuk vardı. O çocuğu ben hiç görmedim hayatımda, bilmiyorum yani.
Ben: Derginin yazarlarının toplandığı bir yer yok muydu?
Turbo: Yo yo, hayır yok. Yani öyle düşündüğün gibi birşey yoktu ya. Eskiden bende de öyle vardı, zannediyorsun ki bu çocuklar bir arada böyle haşarılık ediyorlar. Yok öyle birşey abi. Herkes işinde gücünde yani. Tamam bu dergi bizdik ama bunu çıkarttığımız dönemde Show TV'de çalışıyordum işte. Onun için boş vaktimi verebiliyordum ancak buna. Bu dönemlerde kız arkadaşım da yoktu, daha da rahattım. Bayağı bir boş vaktim vardı yani (Gülüyor). Yani senin bunu okurken duyduğun hayaller başka, bize anımsattığı hayaller başka. Mesela ben bunu okurken, en çok güldüğüm şey, Cartel kaseti yeni çıkmıştı ve ben Zebani'nin kafasını Cartel'le sikiyordum. :) Arabayla dağıtıma giderken, matbaaya giderken falan paso Cartel dinliyorduk, Zebani bile başını sallıyordu Cartel'le. Bunu yazabilirsin, death metal dinleyen adam Cartel'le tepiniyordu yani!
Ben: Peki o zamanlar PC'ye, PC oyun dergilerine bakışınız nasıldı?
Turbo: Ben bir ara PC Magazine'de çalıştım. "Compugiller" falan diye bant espriler yaptım orda. Yazı yazmadım, daha çok grafik üzerine gittim ve o dönemde (97 olması lazım) ilk çıkacak internet ve bilgisayar dergisinin demosunu hazırladım onlara. Ama salaklar benim ne yapmak istediğimi anlamadılar o zaman. İnternet o zaman yeniydi ve çok garip bir hâle geleceğini fark etmiştik biz. Yani garip bir kuyuydu o bizim için o zaman. Şaşırdık yani... Birşey yazıyorsun, yığınla sayfa çıkıyor, içine giriyorsun, onun altında resimler var, yazılar var falan filan... Hani bizim de nevrimiz döndü. Düşünsene, senelerce bilgisayar kullanmışsın... Ama şu anda PC kullanan bir adam, interneti olmayan bir PC'de kalır böyle, donar. Gerçekten dene onu, internetin yok, PC'yi açtın mı bakarsın böyle, "Ne yapıcam lan ben?" diye. Hani birşey yapamazsın, yapasın gelmez böyle. Biz onu senelerce kullandık, o bizim için normal birşeydi. İnterneti gördükten sonra PC Magazine'e 3 sayılık bir demo hazırladık biz. Hatta o zaman iki tane sayıyı çok iyi hatırlıyorum. Star Wars'un yeni çevrimi mi revizyonları mı ne çıkacaktı, Star Wars konulu bir sayı, Star Wars oyunları ve internet üzerine, internet siteleriyle bağlantılı... Lara Croft çıktığı zaman Lara Croft tarzı bir çizgi roman kahramanı ya da o game'den çıkıp da çizgi romana dönüşebilecek, çizgi roman konseptli bir sayı vardı falan... Aslında çok hoşlarına gitti öncelikle ama böyle "Tutar mı, tutmaz mı," diye kaldılar. Çıkmadı o dergi mesela. Onun da ismini hatırlamıyorum. Bakmam lazım, bilmiyorum.
Ben: Megamiga'dan sonra başka bir dergi çıkarma planları var mıydı?
Turbo: Yok. Ben 97 temmuzunda Blue Jean dergisine girdim. Hâlâ da ordayım, görsel yönetmenim. Şöyle birşey oldu: 97'de ben artık Commodore'un ve Amiga'nın bittiğine karar verdim. Çünkü 96'da Cebit Fuarı'na gittik biz Hannover'de (Almanya'da). Ve Hannover'de Commodore ve Amiga'nın düştüğü durumu gözlerimizle gördük ve çok büyük hayal kırıklığına uğradık. O kadar büyük para harcayıp, o kadar büyük bir heyecanla gittik ki oraya, yeni Amigalar çıkıyor diye... Biz Amiga standına gittiğimiz zaman, adamların sadece çok saçma salak bir müzik programı sattığını ve böyle merdiven gibi bir yerin altına 1200 ve 4000'in konduğunu gördük. Ve adamlara "Biz Türkiye'den geldik, yeni Amiga çıkacak mı?" diye sorduğumuzda, "Ne Amiga'sı yav?" falan diye durduklarını gördük ve biz orda olayın bittiğini anladık. Ve o seneye kadar da biz ne PC aldık, ne PC kullandık. Yani fanatik, "hardcore" Amigacı'ydık. Türkiye'ye geldiğimizde ben makinamı kaldırdım. Bütün dergilerimi, disketlerimi, herşeyimi Vigo'ya verdim. Niye, "manyak mıyım ben?" diye birşey geliyor değil mi aklına? Bu kadar zaman harca... Ama biz o kadar fanatiktik ki, o kadar büyük hayal kırıklığına uğradık ki... Ya düşünsene, hayatımızı bir bilgisayara verdik biz. Senelerce PC satın almadık, tavrımızdan dolayı. O kadar fanatiktik yani. Ve ne oldu abi? Dalga geçtiğimiz, zamanında 2-3 tane oyunu olan salak bir bilgisayar, bizim o güzelim cihazımızı yedi... Kendimi tamamen hip-hop, graffitiye verdim. Zaten merağım vardı. Cartel'le 95'te tanışmıştık. Cartel'le devamlılık yüzünden kendimi Rap'e verdim. 97 temmuzunda da Blue Jean dergisinde rap ve graffiti sayfaları yapmaya başladım. Hâlâ da yapıyorum ve bilgisayar dergisinde de çalışmam bir daha herhalde. O dönemin ruhunun tekrar yakalanmayacağını düşünüyorum ben. Yani home computer farklı birşey, PC'ler başka birşey. O home computer, o personal computer. Yani içinde de böyle bir fark var aslında. Home computer'lar, kullanıcıların tam kendisinin hükmedeceği bilgisayarlar. Yani kullanıcı ne kadar zekiyse o kadar daha iyi işler yapar. Ama PC'de öyle değil. PC'de şey olarak yetişti insanlar, "Herşeyin programı var, sen birşey yaratma. Herşey var." Şimdi zaten internet varken de bir dergi çıkartmak... Derginin ruhunun havası başka. Yani bir web sitesi yaparsın, iki sene sonra ne olacağı belli değildir, ama bunu [Megamiga'yı] 95'te çıkartmışız, bak sen benle röportaj yapıyorsun. Dergi hâlâ burada. Bunun değeri başka birşey, ama yeni nesil bunun değerini bilmiyor. Yani şurda yaşadım şunu, ben dergileri oraya koyduğumda [Nightshift'te dağıttığı dergilerden bahsediyor] birçok kişiden anladım (Yani benim yaşım 35, artık bazı insanların gözüne baktığım zaman, hangi tavırlarından ne yapabileceklerini görüyorum). Herkesin bir kere yaklaşımı şu oldu: "Ulan, kaç para acaba bu dergi?" Yani bir dokunmama, böyle bakma şeyi oldu. Ben "bedava!" deyince herkes aldı. Yani yeni nesil, dergi almak, desteklemek kavramından uzak. Yani bu parti bile, burda yapıldı, 20 milyon giriş, karşılığında şapka, tişört, saat, bilmemne verilmesine rağmen birçok kişi "Ooo, 20 milyon mu olur giriş?" falan bilmemne dediler. Yahu bu senede bir kez yapılan birşey, Bilgi Üniversitesi'nin içinde böyle birşey yapılıyor ve o verdiğin 20 milyonun karşılığında sana tişört veriliyor zaten ve şapkası, saati, bilmemnesi var. Ve 20 milyon bu yani. 20 milyonun yoksa da öl artık! Bu işle uğraşıyorsan ve 20 milyonun yoksa gerçekten ayıp yani. Senede bir kez yapılan birşey. İki tane McDonald's şeyi yahu bu. 4 paket sigara parası.... Doğruya doğru. Hani insanlar scene desteklemek, support etmek gibi kavramları... Zaten bu ruh olsaydı bizler şu anda daha farklı yerlerde olurduk. Bizi de kimse desteklemedi ki. Yani biz de bu dergiyi çıkarabilmek için şu reklamları nasıl aldık biliyor musun? Adamlar bize bunun parasını çıkarıp hemen vermediler. Reklamı verdiler, "Dergi çıksın, reklamı görelim, beğenirsek parasını veririz," dediler. Ve inan şuradaki HT Bilgisayar falan gibi reklamlar, tamamen bizi destekleyen adamların can-ı gönülden verdiği reklamlar sayesinde çıktık biz. Bu son sayfalarda, bazı reklamlarda gerçekten çok büyük sorunlar yaşadık. Desteklemediler bizi yani.
Ben: Peki okuyucunun bakışı nasıldı Megamiga'ya?
Turbo: Ya okuyucu süperdi. Biz acayip güzel vakit geçiriyorduk. Benim, (Polat da bunu söyleyecektir sana) hayatımda gerçekten en çok güldüğüm ve en iyi vakit geçirdiğim dönem Megamiga dönemidir. Yani inanılmaz bir hamallık yaptık burda biz, inanamayacağın bir hamallık... Yani dediğim gibi, matbaaya biz götürüyoruz, matbaadan biz taşıyoruz, dükkanlara biz dağıtıyoruz, dükkanlardan parayı biz topluyoruz, parayı denkleştirmeye çalışıyoruz falan, dergiyi biz hazırlıyoruz, biz yazıyoruz, gece Sabah gazetesinde kalıyoruz, orda leş gibi yerlerde yatıyoruz, bilmemne falan...
Ben: O sorun olmuyor muydu? Yani biri de size gelip, "Ne yapıyorsunuz burda her gece her gece sabaha kadar?" demiyor muydu?
Turbo: Her gece kalmıyorduk ki zaten. Yok, bu dergi döneminde hiç sorun olmadı. Polat zaten orda çalışıyordu ama kalması gerekince kalıyordu yani. Ben de gidince kalıyordum orda. Yani böyle garip garip işler yapıyorduk. Ama zevkliydi yani. Pişman da değilim yani. :)
Ben: Bugünkü oyun dergilerini okuyor musun?
Turbo: Yo, hiç. Yani şöyle söyleyeyim, ilk PC'mi yanlış hatırlamıyorsam 98'de aldım ben - o da işim gereği, Photoshop yüzünden aldım. 98'den bu vakte kadar bilgisayarıma bir tane oyun install etmedim.
Ben: Hiç oyun oynamıyor musun artık?
Turbo: Hiç. Hiç oyun oynamıyorum. Çünkü o yeni 3 boyutlu oyunlar midemi bulandırıyor, başım dönüyor. Sevmiyorum, belki ben grafikle uğraştığım için, grafiker bir adam olduğum için pixel art görmek istiyorum. Böyle uğraşılmış oyun grafiği görmek istiyorum. O vektörler tabii ki kıyaslanmaz, bambaşka birşey ama o eski oyunların tadı yok ya. Aslına bakarsan o eski oyunların da şu anda oynadığın zaman, o zamanki tadları yok. O yüzden çok sıkılırsam internetten flash game'ler ya da böyle internette oynanan basit oyunları oynuyorum. Mesela geçenlerde gidip parasıyla şey almıştım, o tetrisler var ya böyle, içinde 2000 tane oyun var (Gülüyor). Ondan aldım, düşün yani. Tek belki oynadığım oyun Playstation'da Metal Slug var. Onun grafikleri çok güzel. Onu satın aldım. Mesela Playstation 2 var evde. Kız arkadaşım oynuyor hep, ben de seyrediyorum genelde. Sıkılıyorum çünkü. Bir de şey var, çok yoğun çalışıyorum ben. Video işleriyle uğraşıyorum, dergi var, bilmemne var, freelance çalıştığım için bayağı yoğunum. Eve geldiğim zaman, böyle rahat takılacağım, kafamı yormayacağım tarzda oyun yok. Yani hepsi böyle seksen tuşla oynanıyor, işte bir yerden birşey alıyorsun, bir yerin bilmem ne kadar ucuna gidip de sekiz kombinasyonlu hareketle zıplarsan bilmemne... Yani normal hayatım zaten o şekilde büyük bir challange içinde geçtiği için, bir de kalkıp oyunda bir challange daha yapmak istemiyorum artık. Yani abi takılayım, cıv cıv ateş edeyim, patlatayım yani. Onun için sevmiyorum yani.
Ben: Peki klasik bir soru soralım bir de :) Unutamadığın bir anın var mı?
Turbo: Var, bir tane var, evet. Halen de aklıma gelen, hâlâ da güldüğüm bir anım var. O da şu: Commodore dergisindeyiz birgün ve Commodore dergisinin duvarında bir kaset asılı. Pano var, panoda tek bir kaset asılı böyle, duruyor. Ben dergiye yeni başladığım dönemlerde, 3-4 ay olmuş falan, o kaseti görüyordum orda ama "Birisi astı harhalde" falan diyordum. Birgün sordum, "Ya bu kaset ne burda?" dedim. "Aaa, sen bilmiyor musun bunu?" dediler bana. "Yok," dedim, "bilmiyorum." "Tunç bilmiyoo, Tunç bilmiyooo!!" diye dergide bir kaos oldu böyle, tamam mı?.. Ya, Commodore dergisinin yanında Program Döküm Eki var ya, o döküm ekinde, "Yazdığınız programları kasette gönderin" diye bir yazı var. Çünkü print-out yapılıyor, öyle baskıya gidiliyor. Kaseti teybe taktığın zaman şöyle bir ses geliyordu: "On print tırnak aç, ikinin üstündeki tuşa bas..." Yaa adam programı böyle göndermiş abi! Okumuş kasete yani! (Burada uzun süre herkes kopuyor!) Adam bütün programı okumuş. Bir de şeyler de var arada, "Ctrl ile beraber 2'ye basınca çıkan şekil..." falan... Yani düşünsen yığınla şey vardır ama şu an hatırlayamıyorum, maalesef. O dönemler gerçekten ilginçti, farklıydı, yaşaman lazımdı yani. Şöyle şeyler vardı: Bilgisayarcıda çalışıyordum, adamın teki birgün gelip mouse'u alıp, böyle havaya kaldırıp, "Ooo, uzaktan kumandası da varmış..." var mesela. Yani ne bileyim, bilgisayar yeniydi çünkü o zaman. Yani şimdiki gibi değil. Şimdi 8 yaşında çocuk, "Bana 20 GB harddisk yetmez" falan diyor yani. O dönem öyle değil ki. Şey komiktir, ilk aldığım 500 bozuk çıkmıştı benim ve onu Teleteknik'e götürdüm ve Teleteknik'teki görevli mouse'a (yani teslim ettiğim makinenin içinde hangi parçalar var diye yazarken), mouse'a "mogos" yazmıştı... Mogos! Yani Teleteknik bile bunu yapıyorsa, normal insanların ne yapabileceğini sen tahmin et.
Ben: Son bir soru daha sorayım, hâlâ eski dergileri çıkarıp okuyor musun arada sırada?
Turbo: Dergilerin çoğunluğu bende yok. Yani var olanların bir kısmını Vigo'ya verdim. Bazıları kayboldu, daha doğrusu verdiğim insanlardan geri gelmedi. Bir de zaten hayatım boyunca binbir çeşit dergide yazı yazdığım için o kadar çok dergi var ki evde, artık hangisini toplayacağımı bilmiyorum. Ama çizdiğim çizgi-romanların ve vinyetlerin çoğu bende var, saklıyorum onları. Eski şeyler bende var yani.
Ben: Çok sağol bu uzun röportaj için.
Turbo: Estağfurullah, zevkti benim için.
Yazının tamamı için tıklayın
Yazan: Deniz Can Çelik
